کتابخوان تیر ماه 1397
طرح کتابخوان تیرماه ۱۳۹۷ با معرفی ۴ اثر برگ اضافی نوشته منصورضابطیان از انتشارات مثلث، بازی‌های شاد و تأثیرگذار با رویکرد پرورش روان نوشته باربارا شر و ترجمه منیره نادری از انتشارات صابرین، سلام روباه قرمز نوشته اریک کارل و ترجمه مهشید مجتهدزاده از انتشارات قو و از خودم سوال می کنم به قلم حامد محقق از انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به علاقه‌مندان مطالعه و کتابخوانی معرفی شد.
«برگ اضافی (یادداشت‌هایی از شرق تا غرب)» اثر منصور ضابطیان، از انتشارات مثلث با ۱۵۸ صفحه:
برای برخی از ما بستن چمدان و راهی شدن به مقصد سفر، یکی از لذّت‌بخش‌ترین کارهای زندگی است. تجربه رفتن به شهر یا کشوری دیگر و رویارویی با محیط تازه و مردمی دیگر، هیجان‌انگیز و به یاد ماندنی است و کسانی که این تجربیات را ثبت و منتشر می‌کنند؛ انسان‌های خوش‌ذوق و دست‌ودل‌بازی هستند که به ما اجازه می‌دهند، بدون تهیه بلیت و پرداخت هزینه با ایشان هم‌سفر شویم.
منصور ضابطیان از این دست افراد است. «برگ اضافی» سومین اثر این نویسنده در قالب سفرنامه است. او در این باره می‌گوید: «برگ اضافی برخلاف دو کتاب پیشین گزارش‌هایی کامل از سفر به کشورهای مختلف نیست. یادداشت‌های پراکنده‌ای‌ست از مشاهدات و خاطراتم از این سو و آن سوی جهان. اگر تصور می‌کنید با خواندن این کتاب میتوانید اطلاعات کافی و وافی درباره این کشورها به دست بیاورید، سخت در اشتباهید. این کتاب فقط خاطره‌نگاری‌هایی است از یک آدم دیوانه سفر که هیچ چیز را به اندازه تجربه‌های منحصر به فرد در گوشه و کنار جهان دوست ندارد. اصلاً بگذارید خیالتان را راحت کنم. تا به حال شده که به رستوران بروید و مثلاً یک غذای پلویی سفارش بدهید و بعد برای اینکه حسابی به خودتان حال بدهید بخواهید یک کباب برگ اضافی هم برایتان بیاورند؟ اگر دو کتاب مارک و پلو و مارک دوپلو، آن غذای اصلی باشد، کتابی که در دست دارید همان برگ اضافی است. نوش جان! »
کوتاه و خوش‌خوان بودن خاطرات، ارائه دیدگاه‌هایی گاه انتقادی و موضع‌گیری در خصوص برخی وقایع، ارائه اطلاعات عمومی و تخصصی جالب در خصوص چگونگی سفرهای بین‌المللی در خلال بیان خاطرات، پیوست کردن یک عکس غالباً مرتبط به هر خاطره، اشاره کلیدواژه‌ای از خاطرات یا نمادهای خاص هر مکان در ذیل نام آن، داشتن درون‌مایه طنز، ارائه تصویری از فرهنگ، اقتصاد و وضعیت معیشتی در کشورهای مختلف برخی ویژگی‌های این اثر منصور ضابطیان است.
نویسنده در خصوص مهم‌ترین آثاری که سفر بر شخصیت او داشته این چنین می‌گوید: «وقتی فراوان سفر می‌کنید هم قدر خانه و سرزمین خودتان را بیشتر می‌دانید و هم در زندگی آسان‌تر با همه چیز مواجه می شوید. [در واقع سفر] مرا از یک آدم سخت‌گیر به یک فرد راحت تبدیل کرد که سعی می‌کند از لحظاتش استفاده کند و از آنها لذت ببرد.»
«بازی‌های شاد و تأثیرگذار با رویکرد پرورش روان» اثر باربارا شِر و ترجمه منیره نادری، از انتشارات صابرین با ۱۷۲ صفحه:
بازی برای کودک مهم‌ترین رویداد زندگی است و هرگز نباید این رویداد مهم را به چشم یک فعالیت کم‌اهمیت بنگریم. وقتی در منزل یا مهمانی وغیره کودکانمان در حال بازی هستند و ما بنا داریم آنجا را ترک کنیم یا برنامه دیگری برای فرزندمان داریم باید برای دقایقی به او زمان دهیم تا بتواند کار مهمش را به انجام رساند و پایانی دلخواه برای بازی‌اش رقم زند.
امروزه کارشناسان و پژوهشگران به این نتیجۀ روشن رسیده‌اند که بازی، نیاز اولیه و ضروری کودکان است و هر چه امکان پرداختن آنها به بازی‌های سالم و سازنده بیشتر باشد، فکر، ذهن و جسم آنها بهتر پرورش می‌یابد و مهارت‌های اجتماعی آنها نیز به طور قابل توجه‌ای تقویت می‌شود. نقش بازی در زندگی تا آنجاست که حتّی بزرگ‌سالان نیز از بازی و نشاط حاصل از یک بازی مفرّح بی‌نیاز نیستند.
«بازی‌های شاد و تأثیرگذار با رویکرد پرورش روان» تلاش دارد، پس از تبیین اهمیت و ضرورت‌های بازی و نقش مهم آن در تربیت و سلامت جسم و روح کودک به نیازهای افراد بزرگ‌سال به اشاره کند. آغاز کتاب با بازی‌هایی که برای بزرگ‌سالان طراحی شده است، خود گویای اهمیت این امر در بزرگ‌سالان و آمادگی آنها برای بازی کردن با کودکان است.
بخش نخست کتاب به بازی‌های شاد و تأثیرگذار برای بزرگ‌سالان اختصاص دارد و در بخش دوم آن بازی‌های شاد و تأثیرگذار برای کودکان معرفی می‌شود.
«سلام، روباه قرمز» اثر اریک کارل و ترجمه مهشید مجتهدزاده از انتشارات قو با ۲۴ صفحه:
مگر می‌شود رنگ سبز را قرمز، نارنجی را آبی یا بنفش را زرد ببینیم؟ البته که می‌شود! فقط کافی است کمی دقّت و صبر داشته باشیم؛ این جادوی رنگ‌هاست...
این کتاب با نظر به نظریۀ رنگ‌های گوته، شاعر، نویسنده، داستان نویس و فیلسوف معروف آلمانی نوشته شده است. آشنایی با چرخۀ رنگ گوته و شناخت رنگ‌های مکمل می‌تواند در فهم درست جهان رنگارنگ پیرامون و لذّت از آن اثر چشمگیری داشته باشد.
قورباغه کوچولو می‌خواهد برای جشن تولدش دوستانش را دعوت کند. روباه قرمز، پروانه بنفش، گربه نارنجی، مار سبز، ماهی آبی و سگ سیاه‌وسفید همگی دوستان او هستند که به مهمانی دعوت شده‌اند. ولی وقتی‌که مهمان‌ها از راه می‌رسند مامان قورباغه حسابی گیج می‌شود. روباهِ قرمز، سبز، پروانه بنفش، زرد، گربه نارنجی، آبی و رنگ بقیه دوستان قورباغه کوچولو هم متفاوت است. قورباغه کوچولو به مادرش می‌گوید: «مامان معلوم می‌شود به اندازۀ کافی به آنها نگاه نکردی!»
«سلام روباه قرمز» تلاش دارد با زبانی ساده و شیوه‌ای کاربردی، ملموس و تصویری مفهوم رنگ‌های مکمل را به کودکان بیاموزد. نویسنده در این کتاب علمی‌تخیلی از کودکان دعوت می‌کند تا رنگ‌های مکمل را کشف کنند و هم‌زمان از داستان قورباغه کوچولو و دوستان رنگارنگش هم لذّت ببرند.
این کتاب به خوانندگانش اجازه می‌دهد به رمز و راز دنیای رنگ‌ها پی ببرند؛ گرچه بهره‌گیری از جادوی خیره شدن به رنگ‌ها نیز کمک‌حال نویسنده در جذابیت‌بخشی و باورپذیری نظریه مطرح‌شده در این کتاب است.
«از خودم سؤال می‌کنم» اثر حامد محقق، از انتشارت کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با ۳۹ صفحه:
شاعر از خودش سؤال می‌کند، به این امید که پاسخ را در خود بیابد.
راستی دلیل دلتنگی‌های او چیست؟
او با درخت‌ها و گل‌ها به گفتگو می‌نشیند، بر سر غنچه‌ها و گل‌ها دست نوازش می‌کشد و با نسیم مهربانی، ترانۀ رویش و بالیدن را در گوش جوانه‌ها نجوا می‌کند.
در شعر «زنگ بی‌معلمی» شاعر کلاس درس را به وسعت بی‌انتهای طبیعت می‌برد و از آنجا لبخند و تازگی را می‌آفریند. او پایش را از علوم و ریاضیات فراتر می‌گذارد، از سرسختی اعداد و تحکم قوانین جمع و ضرب رها می‌شود و با جادوی خیال پرنده‌ای می‌شود بر روی یک درخت، آزاد و رها...
در شعر «اسیر شهر» دلتنگی‌های شاعر با زبانی ساده و زلال بیان می‌شود. او خود را اسیر شهر می‌داند و هنوز با خاطرات روستایی پدربزرگ و پیوندش با گل و درخت زندگی می‌کند.
در شعر «باد» از این کتاب می‌خوانیم:
باد
غنچه را که دید
دست روی شانه‌اش کشید و گفت:
غنچۀ عزیز!
تا به حال
خندۀ تو را کسی ندیده است
صبح شد
بلند شو، کمی بخند
وقت آن رسیده است...
«از خودم سؤال می‌کنم» دفتر شعری است شامل ۱۹ قطعه شعر نیمایی از شاعر جوان و خوش ذوق کشورمان حامد محقق. این شعرها برای گروه سنی نوجوان است که نرجس‌السادات محمدی آن را تصویرگری کرده است. تصاویر زیبایی که به خیال‌انگیزی شعرهای شاعر پیوند می‌خورد و ترکیبی هماهنگ و منسجم می‌آفریند. این کتاب از مجموعه «شعر نوجوان امروز» و از سوی کانون پرورش فکری کودکان نوجوانان منتشر شده است.
گفتنی است طرح کتابخوان ماه توسط کتابخانه‌های عمومی با هدف تبیین منویات رهبر معظّم انقلاب برای ارتقای فرهنگ مطالعه و کتابخوانی در جامعه، دسترسی همگانی به کتاب، لزوم معرفی کتاب‌های مفید برای پرورش فکری آحاد مختلف مردم جامعه و همچنین ارتقای فضایل اخلاقی و فرهنگ عمومی از طریق مطالعه کتاب‌های مفید و فاخر، در سطح کشور اجرا می‌شود.
در طرح کتابخوان ماه، برای هر ماه ۴ عنوان کتاب از بین کتاب‌های تازه منتشر شده، برای اقشار و سلایق گوناگون مردم و در موضوعات و مناسبت‌های متنوع مانند (سبک زندگی ایرانی اسلامی، ازدواج، تربیت فرزند، اخلاق اجتماعی، خانواده، سلامت، کودک و نوجوان، علمی و دینی و...) انتخاب و به منظور ترویج فرهنگ مطالعه و کتابخوانی و تحقق دیگر اهداف طرح، کتاب‌ها در قالب‌ها و روش‌های مختلف نظیر پوستر، خلاصه‌نویسی، کتابچه، فلش و کلیپ، معرفی شده و با محوریت آن ۴ کتاب فعالیت‌های کتاب محور متنوعی مثل جلسات نقد کتاب، مسابقات کتابخوانی و غیره انجام می‌گیرد.
